Yazdır

KLİNİK ?ALIŞMA
RESEARCH ARTICLE

Doi: 10.5578/tt.27881
Tuberk Toraks 2017;65(2):97-105

Gelis Tarihi/Received: 10.07.2016 • Kabul Edilis Tarihi/Accepted: 10.04.2017

Seksen yaş ?zerindeki akciğer kanseri olguları ve sağkalımı etkileyen fakt?rler

Umut Sabri KASAPOĞLU1, Sinem G?NG?R2, Sibel ARIN?2, Murat YAL?INSOY3, Aysun MISIRLIOĞLU4,
?zlem Makbule AKBAY2

1 Marmara ?niversitesi Tıp Fak?ltesi, G?ğ?s Hastalıkları Anabilim Dalı, Yoğun Bakım Bilim Dalı, İstanbul, T?rkiye

1 Division of Intensive Care, Depatment of Chest Diseases, Faculty of Medicine, Marmara University, Istanbul, Turkey

2 S?reyyapaşa G?ğ?s Hastalıkları ve G?ğ?s Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, G?ğ?s Hastalıkları Kliniği, İstanbul, T?rkiye

2 Clinic of Chest Diseases, Sureyyapasa Chest Diseases and Chest Surgery Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey

3 İn?n? ?niversitesi Turgut ?zal Tıp Merkezi, G?ğ?s Hastalıkları Kliniği, Malatya, T?rkiye

3 Clinic of Chest Diseases, Inonu University Turgut Ozal Medicine Center, Malatya, Turkey

4 S?reyyapaşa G?ğ?s Hastalıkları ve G?ğ?s Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, G?ğ?s Cerrahisi Kliniği, İstanbul, T?rkiye

4 Clinic of Chest Surgery, Sureyyapasa Chest Diseases and Chest Surgery Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey

?ZET

Seksen yaş ?zerindeki akciğer kanseri olguları ve sağkalımı etkileyen fakt?rler

Giriş: T?m kanserlerin yaklaşık %50'si ve kanser ?l?mlerinin %70'i 65 yaş ve ?zerindeki olgularda ger?ekleşmektedir. Bu sebeple yaşlı olgularda kanser tanı, tedavi ve takibi ?nem kazanmaktadır. Seksen yaş ve ?zeri akciğer kanseri olgularında yaş mortalite ilişkisini g?steren sınırlı sayıda araştırma mevcut olması nedeniyle bu olguların tanı ve tedavi aşamalarında sorunlar yaşanmaktadır. Bu ?alışmamızda 80 yaş ve ?zeri akciğer kanserli olgularda sağkalımı etkileyen fakt?rlerin araştırılması ama?lanmıştır.

Materyal ve Metod: Retrospektif kohort ?alışması olarak d?zenlenen bu ?alışmada Ocak 2010 ve Aralık 2013 tarihleri arasında S?reyyapaşa G?ğ?s Hastalıkları ve G?ğ?s Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde histopatolojik olarak primer akciğer kanseri tanısı alan 80 yaş ve ?zerindeki 100 olgu ?alışmaya alındı.

Bulgular: ?alışmada olguların %70'i erkek, %30'u kadındı. Ortanca yaş 83 ? 2.91 (80-92) yıl idi. Başvuru sırasında olguların %71'inde komorbid bir hastalık bulunurken; %29'unda olgunun herhangi bir ek hastalığı yoktu. Nefes darlığı (%56), ?ks?r?k (%50) ve g?ğ?s ağrısı (%41) en sık saptanan semptomlardı. Histopatolojik olarak olguların %41'inde adenokarsinom, %40'ında skuam?z h?creli karsinom tanısı konulmuştur. Ortanca sağkalım s?resi 2.73 ay ( %95 GA 0.96-4.49) ve bir yıllık sağkalım oranı %17 olarak bulundu. Sigara i?me hikayesi olan olguların yaşam s?resi sigara i?meyen olgulara g?re daha kısa olarak bulundu (p= 0.013). İleri evre hastalığı olan ve performans skoru 3-4 olan olguların yaşam s?relerinin kısa olduğu saptanmıştır (p= 0.006, p< 0.001). Semptomatik tedavi verilen olguların yaşam s?resinin opere edilen ve kemoradyoterapi verilen olgulara g?re daha kısa idi (p< 0.001).

Sonu?: Seksen yaş ve ?zerindeki akciğer kanserli olgularda komobiditelere rağmen cerrahi ve/veya kemoradyoterapi alan olguların yaşam s?releri daha uzundur. Bu olgularda tedavi kararı verilirken ?ncelikle hastanın performans durumu g?z ?n?nde bulundurulmalıdır.

Anahtar kelimeler: Akciğer kanseri, prognoz, yaşlı, sağkalım, kemoterapi

SUMMARY

Lung carcinoma patients aged eighty years over and prognostic factors affecting survival

Introduction: Almost 50% of all cancers and 70% of cancer deaths occur in cases aged 65 years and more. Thus diagnosis, treatment and follow up in old cases gain importance. Since there a limited number of study that show age-mortality relation in lung cancer cases aged 80 years and over, issues may arise in diagnosis and treatment process of these cases. In this study, we aimed to evaluate general characteristics of lung cancer cases aged 80 years or over and factors that affect survey.

Materials and Methods: Between 2010 and 2013, the retrospective cohort study was done in Sureyyapasa Chest Diseases and Chest Surgery Training and Research Hospital and 100 cases of lung carcinoma were examined.

Results: In the study, 70% of the cases were male and 30% were female. Median age was 83 ? 2.91 (80-92) years. 71% of the cases were found to be suffering from a comorbid disease; 29% did not have any comorbid disease. Dyspnea (56%), cough (50%) and chest pain (41%) were the most frequent symptoms. Histopathologically, 41% of the patients diagnosed with adenocarcinoma and 40% were diagnosed with squamous cell carcinoma. Median survival time was 2.73 months (%95 CI 0.96-4.49) and 1-year survival rate was 17%. Length of time of the cases with smoking history was found shorter than of cases without smoking history (p= 0.013). Life expectancy of the cases with advanced disease and performance score of 3-4 was detected to be short (p= 0.006, p< 0.001). Compared to the cases who operated on and had chemoradiotherapy, length of life who had symptomatic treatment was shorter (p< 0.001).

Conclusion: Despite the comorbidity in lung cancer cases aged 80 years and over, life expectancy of the cases who had surgical and/or chemoradiotherapy treatment is longer. While deciding on treatment methods on these cases, patient's performance must be taken into consideration.

Key words: Lung cancer, elderly, prognosis, survival, chemotheraphy

Geliş Tarihi/Received: 10.07.2016 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 10.04.2017

GİRİŞ

G?n?m?zde insan ortalama yaşam s?resi ve kanser insidansının artmasıyla beraber yaşlı pop?lasyonda da kanser insidansında ve kansere bağlı ?l?mlerde artış g?r?lmektedir. T?m kanserlerin yaklaşık %50'si ve kanser ?l?mlerinin %70'i 65 yaş ve ?zerindeki olgularda ger?ekleşmektedir (1). Bu durumda yaşlı insanlarda kanser tanı, tedavi ve takibi ?nem kazanmaktadır.

Seksen yaş ve ?zeri akciğer kanseri olgularında yaş mortalite ilişkisini g?steren sınırlı sayıda araştırma mevcuttur (2-4). Yaşlı kanser hastalarına tıbbi rutin yaklaşımlar konusunda sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunlar klinik ?alışmalara katılan yaşlı kanser hastasının az olması nedeniyle verilerin yetersiz kalmasından, ileri yaş grubundan beklenen yaşam s?resinin kısa olmasından ve bu hastalardaki komorbidite ve bozulmuş fonksiyonel durumdan kaynaklanmaktadır.

Bu ?alışmada, 80 yaş ve ?zeri akciğer kanserli olguların genel ?zellikleri, sağkalım ve mortaliteyi etkileyen fakt?rler ve yaş mortalite ilişkisi araştırılmıştır.

MATERYAL ve METOD

Retrospektif kohort ?alışması olarak d?zenlenen bu ?alışma; 1 Ocak 2010-31 Aralık 2013 tarihlerinde S?reyyapaşa G?ğ?s Hastalıkları ve G?ğ?s Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde ger?ekleştirildi. Hastaların dosyaları incelenerek histopatolojik olarak primer akciğer kanseri tanısı alan 80 yaş ve ?zerindeki olgular ?alışmaya alındı.

Hastaların demografik ?zellikleri, şikayetleri, komorbit hastalıkları, t?m?r yerleşim yeri ve boyutu, tanı y?ntemleri, t?m?r histopatolojik tipi, hastalığın evresi, metastaz yerleri, performans skorları ve tedavi y?ntemleri kaydedildi.

Olgularda histopatolojik olarak akciğer kanseri tanısını koyan y?ntem kaydedildi. Histopatolojik olarak metastatik akciğer kanseri olmayan olgular ?alışmaya dahil edildi ve sağkalım analizi i?in olgular k???k h?creli akciğer kanseri (KHAK) olguları ve k???k h?creli dışı akciğer kanseri (KHDAK) olguları olmak ?zere iki gruba ayrıldı.

KHDAK kanseri olgularının evrelemesinde 7. TNM akciğer kanseri evreleme sistemi, KHAK evrelemesinde VALC-evreleme sistemi kullanıldı. KHDAK olgularında evre 1-2 hastalık ve KHAK olgularında sınırlı hastalık erken evre hastalık olarak, KHDAK olgularında evre 3-4 hastalık ve KHAK olgularında yaygın hastalık ileri evre hastalık olarak kabul edildi. Olguların performans durumu "Eastern Cooperative Oncology Group (ECOG)" performans skalasına g?re değerlendirildi. Hastaları sigara i?iyor kabul etmek i?in en az bir yıldır sigara i?iyor olma şartı arandı.

İstatistiksel Analiz

?alışmada normal ve homojen dağılım g?steren veriler ortalama değer ? standart sapma, normal dağılım ve homojen dağılım g?stermeyen veriler medyan (min-maks) değerleri ile ayrıca sayı ve y?zde değerler ile verildi. Değişkenlerin dağılımı Kolmogorov Simirnov testi ile, homojenliği Oneway Anova ile kontrol edildi. ?alışmada kategorik verilerin analizinde ki-kare testi kullanıldı. Olguların sağkalım eğrisi i?in Kaplan-Meier y?ntemi ve gruplar arasındaki sağkalım farklılıkları hesaplamak i?in long-rank testi uygulandı. ?ok değişkenli sağkalım analizinde Cox Regresyon analizi kullanıldı. Sonu?lar %95'lik g?ven aralığında, anlamlılık p< 0.05 d?zeyinde değerlendirildi. ?alışmada elde edilen bulgular değerlendirilirken, istatistiksel analizler i?in SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 21.0 programı kullanıldı.

T?m hastalara ait mortalite verileri obs.gov.tr internet sitesinden alınmıştır. ?alışma i?in Kartal L?tfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Etik Kurulu'ndan onay alınmıştır.

BULGULAR

Olguların Genel ?zellikleri

Olguların %70'i erkek, %30'u kadındı. Ortanca yaş 83 ? 2.91 (80-92) yıl idi. Sigara i?me alışkanlıkları değerlendirildiğinde olguların %66'sı sigara kullanmayı bırakmış, %32'si hi? sigara kullanmamış, %2'si halen sigara kullanmakta idi. Sigara kullanım ?yk?s? olan olguların ortalama sigara paket yılı 50.24 ? 24.29 idi.

Başvuru sırasında olguların %71'inde komorbid bir hastalık bulunurken; %29'unda olgunun herhangi bir ek hastalığı yoktu. Hipertansiyon (%46), kronik obstr?ktif akciğer hastalığı (KOAH) (%25), koroner arter hastalığı (%21) ve diabetes mellitus (%20) olgularda sık g?r?len komorbid hastalıklardır.

Hastaneye başvuru şikayetleri değerlendirildiğinde nefes darlığı (%56), ?ks?r?k (%50) ve g?ğ?s ağrısı (%41) en sık saptanan semptomlardı (Tablo 1).


Tablo 1

Radyolojik olarak t?m?r olguların %63'?nde sağ akciğer, %37'sinde sol akciğer yerleşimi g?stermektedir. Lob yerleşimi a?ısından incelendiğinde olguların %61'inde t?m?r ?st lob yerleşimi g?sterdiği saptanmıştır. Olgulara akciğer kanseri tanısı koymada kullanılan y?ntemler değerlendirildiğinde; olguların %44'?nde fiberoptik bronkospik biyopsi, %23'?nde torasentez sıvı sitolojisi ve %19'unda transtorasik ince iğne aspirasyon biyopsisi en sık kullanılan tanısal y?ntemlerdir.

Histopatolojik olarak olguların %41'inde adenokarsinom, %40'ında skuam?z h?creli karsinom, %11'inde k???k h?creli karsinom, %7'sinde k???k h?creli dışı karsinom, %1'inde b?y?k h?creli n?roendokrin karsinom tanısı almıştır.

Olguların %22'si tanı anında erken evrede, %78'i ileri evrede saptanırken; %61'inde tanı sırasında metastatik hastalığı vardı. Malign plevral ef?zyon (%25), akciğer (%21) ve kemik (%9) metastazları olgularda başvuru sırasında saptanan en sık metastaz odaklarıdır. Tablo 2'de olguların tanı, histopatolojik tip ve evre verileri ?zetlenmiştir.


Tablo 2

Performans skoru 0-2 olan 46 olgu, performans skoru 3-4 olan 54 olgu saptanmıştır. Olguların %54'?ne semptomatik tedavi, %33'?ne kemo ? radyoterapi verilirken; %13'?ne olgu opere edilmiştir (Tablo 3).


Tablo 3

Olguların Sağkalım Analizi

Y?z olgunun ortanca sağkalım s?resi 2.73 ay ( %95 GA 0.96-4.49) ve bir yıllık sağkalım oranı %17 olarak bulundu.

Cinsiyete g?re olguların yaşam s?releri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamaktadır (p= 0.572). Sigara i?me hikayesi olan olguların yaşam s?resi sigara i?meyen olgulara g?re daha kısa olarak bulundu ve bu durum istatistiksel olarak anlamlı idi (p= 0.013). Başvuru sırasında komorbid bir hastalığın varlığının yaşam s?resi ?zerine bir etkisi saptanmamıştır (p= 0.691).

Olguların başvuru semptomları ve yaşam s?resi arasındaki ilişki değerlendirildiğinde nefes darlığı şikayeti olan olguların yaşam s?resinin nefes darlığı olmayanlara g?re daha kısa olduğu ve bu durumun istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p= 0.012). Performans skoru d?ş?k olan ve metastazı olan olgularda nefes darlığı şikayeti daha fazla oranda saptanmıştır (p= 0.001, p= 0.003). Olguların demografik ?zelliklerinin sağkalım s?resi ile ilişki Tablo 4'te ?zetlenmiştir.


Tablo 4

T?m?r lokalizasyonu ve boyutu ile sağkalım s?resi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p> 0.05). T?m?r histopatolojisi ve yaşam s?resi arasındaki ilişki değerlendirildiğinde KHAK olguların yaşam s?resinin daha kısa olduğu saptanmıştır (p= 0.021).

Hastalık evresi ve performans skorunun sağkalım ?zerine etkisi değerlendirildiğinde ileri evre hastalığı olan ve performans skoru 3-4 olan olguların yaşam s?relerinin kısa olduğu ve bu durumun istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p= 0.006, p< 0.001) (Şekil 1). Olguların tedavi y?ntemlerinin yaşam s?resi ?zerine etkisi incelendiğinde semptomatik tedavi verilen olguların yaşam s?resinin opere edilen ve kemoradyoterapi verilen olgulara g?re daha kısa olduğu saptandı (p< 0.001) (Tablo 5) (Şekil 2).


Şekil 1

Tablo 5

Şekil 2

Hastaların sağkalımını etkileyen fakt?rlerin ?ok değişkenli analizi i?in, tek değişkenli analizde sağkalımı etkileyen fakt?rler Cox regresyon analizine dahil edildi. Yapılan analiz sonucunda d?ş?k performans skoru ve KHAK histopatolojisine sahip olmanın sağkalımı belirgin ve bağımsız olarak etkileyen fakt?rler olduğu g?r?ld? (Tablo 6).


Tablo 6

TARTIŞMA

Akciğer kanseri g?n?m?zde hem erkek hem de kadınlarda kanser ilişkili ?l?mlerin en ?nde gelen nedenlerindendir. Beklenen yaşam s?resinin uzaması ile yaşlı pop?lasyonda akciğer kanseri insidansı artmaktadır (5). Seksen yaş ve ?st? akciğer kanseri olgularının incelendiği ?alışmamızda bir yıllık sağkalım oranı %17 bulundu. Sigara i?me, nefes darlığının varlığı, t?m?r tipi olarak k???k h?creli kanser, ileri evre, d?ş?k performans skoru ve semptomatik tedavi verilen olgularda yaşam s?resi anlamlı olarak daha kısa idi.

Akciğer kanseri haritası projesinde, akciğer kanseri insidansı erkeklerde 100.000'de 41.7, kadınlarda 100.000'de 4.8 olarak bildirilmiştir (6). ?alışmamızda 80 yaş ve ?st? olgularımızda da erkekler belirgin olarak fazla idi. Owonikoko ve arkadaşlarının 316.682 olguyu i?eren epidemiyolojik ?alışmalarında; 80 yaş ve ?zerindeki %14 olgunun %57'si erkek olarak saptanmıştır (7). Benzer şekilde Arın? ve arkadaşlarının ?alışmasında da erkek olgular belirgin olarak fazla bulunmuştur (8). Serilerde erkek predominansi olmasının nedeni akciğer kanserinin g?r?lme sıklığının erkeklerde daha fazla olmasıyla ilişkili olabilir.

Sigara i?imi akciğer kanserinin d?nya ?apında ?nde gelen nedenidir (9). Yapılan bir ?alışmada saptanan risk fakt?rleri arasında sigara i?imi %91.5 oranında bulunmuştur (6). Olgularımızın %2'si halen sigara i?mekte olup, %66'sı sigara kullanmayı bırakmıştı. Ayyappan ve arkadaşarının ?alışmalarında da sigara i?me ?yk?s? olguların %85'inde mevcuttu (10). 80 yaş ?st? sigara bırakan olgular ?ok y?ksek oranda olmasına rağmen eski sigara maruziyeti akciğer kanseri oluşumunda halen etkilidir.

Altmış beş yaş ve ?zeri kişilerin yaklaşık %80'inde en az bir komorbid hastalık bulunmaktadır. Akciğer kanseri ve komorbiditeyi araştıran ?alışmalarda en az bir komorbidite bulunma oranı y?ksek bulunmuştur (11). ?zg?n ve arkadaşlarının ?alışmalarında KHDAK olgularında en az bir komorbid hastalığa sahip olma oranını %87.4 bulmuşlar. Ayrıca aynı ?alışmada komorbidite ile yaş arasında anlamlı korelasyon saptanmıştır (11). ?alışmamızda da komorbidite oranı literat?rdeki diğer ?alışmalar gibi y?ksek idi (10-12). Komorbid hastalık oranının y?ksek olmasına rağmen akciğer kanserli olgularda yaşam s?resine etkisi istatiktiksel olarak anlamlı bulunmamıştır.

İleri yaş olgularda yaşla birlikte g?rme, işitme, dokunma, tat alma duyularında olduğu gibi, ağrı ve ısıyı duyumsama duyuları da zayıflaması nedeniyle olgularda semptomları tam olarak belirlemede zorluklar yaşanabilir. Yaşlılardaki y?ksek komorbidite oranı nedeniyle yeni gelişen semptomların ayırt edilememesi de s?z konusudur. ?alışmamızda olguların ?oğunda başvuru esnasında solunumsal semptom mevcut iken, Ayyappan ve arkadaları da ?alışmalarında başvuru esnasında t?m olguların semptomatik olduğunu belirtmişlerdir (10).

?lkemizde yapılan ?alışmalarda en sık rastlanan akciğer kanseri histolojik tipi skuam?z h?creli karsinom olarak bildirilmiştir. Akciğer kanseri haritası projesinde olguların % 29.4'? skuam?z h?creli karsinom iken, olguların %71.9'u KHDAK olarak saptanmış (6,8,13). Bu serilerde yaş gruplarına g?re t?m?r histolojik tipi ayrımı yapılmamıştır. Geriatrik hastalardaki akciğer kanseri ile ilgili konsens?sde KHDAK'ın yaşlı pop?lasyon hastalığı olduğu ve yeni tanı alan KHDAK olgularının yaklaşık %50'sinin 70 yaş ve ?zeri olduğu belirtilmiştir (14). Seksen yaş ve ?zeri olgularımızda adenokarsinom ve skuam?z h?creli karsinom oranları yaklaşık olarak aynı olup sırasıyla %41 ve %40 idi.

Literat?rde benzer ?alışmalarda olduğu gibi tanı anında olgularımızın ?oğunluğu ileri evre idi (7,10). Aynı şekilde olgularımızın yarıdan fazlasının performans skoru başvuru anında 3-4 idi. Janssen-Heijen ve arkadaşlarının ?alışmalarında bu durumu iki şekilde a?ıklamışlardır. Bunlardan birincisi "kamuflaj hipotezi"; pulmoner komorbiditesi olan hastalarda akciğer kanserine benzer semptomlar olabileceğinden, bu hastalarda akciğer kanserine ait semptomlar mevcut komobidite ile ilişkilendirilip hastalığın ge? teşhis edilmesine neden olmaktadır. Diğer hipotez ise "tarama hipotezi"; kronik hastalıklar nedeniyle sık doktor kontrol? yapılan hastalarda akciğer kanserinin daha erken evrede saptanması olasıdır (15). ?alışmamızda olguların ileri evre ve performans skorunun 3-4 olması kamuflaj hipotezini desteklemektedir.

Hastaların performans durumu ve komorbiditesi g?ze alınarak yaşlı kanser hastalarının da gen?ler gibi tedavi edilmesi ?nerilmektedir (16). Owonikoko ve arkadaşlarının ?alışmasında ileri yaştaki kanser olgularında tedavi almayan olguların diğer yaşlara g?re iki kat fazla olduğunu belirtmişlerdir (7). ?alışmamızda olguların %54'? semptomatik olarak tedavi edilmiş olup bu durum hastalarımızın ?oğunluğunun ileri evre olmaları ve performans skorlarının y?ksek olması ile ilişkili olabilir. ?alışmamızdaki veriler gibi literat?rde de akciğer kanser olgularının herhangi bir tedavi ?zellikle de kemoterapi alma oranlarının yaşla anlamlı olarak azaldığı bildirilmektedir (7,17).

Tedavi alan olgularımızn %13'? opere olurken, %33'? kemoradyoterapi almıştı. ?eşitli ?alışmalarda tek başına yaşın cerrahi tedavi i?in kontrendike olmadığı, ayrıca yaşın sağkalım ?zerine negatif prognostik fakt?r olmadığı bildirilmiştir (18-20). Hurria ve arkadaşlarının ?alışmasında cerrahi olarak tedavi edilen 70 yaş ve ?st? olgularda bir yıllık surveyi %86, beş yıllık surveyi ise %43 olarak bulmuşlardır. Bu oran gen? pop?lasyon ile benzerdir (12). Yaşlı hastalarda cerrahi tedavi t?m?r?n evresi, beklenen yaşam s?resi, performans durumu ve komorbiditenin varlığı gibi fakt?rler beraber değerlendilip karar verilmeli ve ?ncelikle minimal invaziv prosed?rler tercih edilmelidir (14). McKenna ve arkadaşlarının lobektomi uygulanan, yaş ortalaması 72 olan 1100 olguluk serilerinde perioperatif mortaliteyi %0.8 bulmuşlardır (21). T?m yaş gruplarını i?eren serilerde ise perioperatif mortalite %0.5-%1 bildirilmiştir (22,23).? Rezeke edilemeyen lokal ileri evre KHDAK olgularında standart tedavi kemoradyoterapidir. Amerikan Klinik Onkoloji Derneği'nin klavuzuna g?re performansı iyi olan hastalara kemoradyoterapi uygulanması ?nerilmektedir (24). Fakat yaşlı hastalarda fizyolojik değişiklikler ila? farmakokinetiğini değiştirerek tedavi toleransını etkilemekte, ayrıca yaşlılardaki organ fonksiyon bozuklukları da ila? yan etkilerinin artmasına sebep olmaktadır. Yaşlı hastalardaki komorbiditeler de yaşam s?resini ve performans durumunu etkilediğinden yaşlı hastalarda t?m bu durumlar birlikte değerlendirilip ona g?re tedavi kararı verilmelidir.

Olgularımızın ortanca sağkalım s?resi 2.73 ay olup, literat?rdeki diğer ?alışmalarla uyumludur (4,7,10,11). ?alışmamızda sigara i?me hikayesi olan, nefes darlığı olan, histopatolojik olarak k???k h?creli kanser olguları, ileri evre ve semptomatik tedavi verilen olguların yaşam s?releri diğerlerine g?re daha kısa bulundu. Sağkalımı belirgin ve bağımsız olarak etkileyen fakt?rler ise d?ş?k performans skoru ve k???k h?creli akciğer kanseri olduğu g?r?ld?. ECOG'un 893 olguluk serilerinde yaşın kanser prognozuna direkt etkileyen bir fakt?r olmadığı, performans skoru 0 olan, metastazı olmayan olgu, b?y?k h?creli dışı histopatolojiye sahip kanser olguları, %5'ten daha az kilo kaybı olan olgular ve kadın cinsiyetin surveysinin anlamlı olarak daha uzun olduğunu belirtmişlerdir (25). ?zg?n ve arkadaşları ?alışmalarında komorbidite, yaş, evre, performans durumunun genel sağkalım ?zerine etkisini anlamlı bulmuşlardır. Komorbidite derecesi arttık?a genel sağkalım s?resinin kısaldığını vurgulamışlardır (11). ?alışmamızda komorbiditelere rağmen cerrahi ve/veya kemoradyoterapi alan olgular semptomatik tedavi alanlara g?re daha uzun sağkalım s?resine sahip oldukları bulunmuştur.

SONU?

Seksen yaş ve ?zeri olgularda kanser ile ilgili verileri azdır. Seksen yaş ?st? sigara bırakan olgular ?ok y?ksek oranda olmasına rağmen eski sigara maruziyeti akciğer kanseri oluşumunda halen etkilidir. Tedavi se?imi ve prognoz tayininde performans durumu ve komorbiditeler en ?nemli parametrelerdir. Komobiditelere rağmen cerrahi ve/veya kemoradyoterapi alan olguların surveyleri daha uzundur ve 80 yaş ?zeri kanser hastalarında tedavi kararı verilirken ?ncelikle hastanın performans durumu g?z ?n?nde bulundurulmalıdır.?

KAYNAKLAR

  1. Yancik R, Ries LA. Cancer in older persons: an international issue in an aging world. Semin Oncol 2004;31:128-36.
  2. Brenner H, Arndt V. Recent increase in cancer survival according to age: higher survival in all age groups, but widening age gradient. Cancer Causes Control 2004;15: 903-10.
  3. Quaglia A, Tavilla A, Shack L, Brenner H, Janssen-Heijnen M, Allemani C et al. The cancer survival gap between elderly and middle-aged patients in Europe is widening. Eur J Cancer 2009;45:1006-16.
  4. Blanco R, Maestu I, de la Torre MG, Cassinello A, Nu?ez I. A review of the management of elderly patients with non-small-cell lung cancer. Ann Oncol 2015;26:451-63.
  5. Parkin DM. Global cancer statistics in the year 2000. Lancet Oncol 2001;2:533-43.
  6. T?rk Toraks Derneği Akciğer ve Plevra Maligniteleri ?alışma Grubu. Akciğer kanserinde risk fakt?rleri ile histolojik tip ilişkisi. T?rk Toraks Derneği 11.Yıllık Kongresi; 2008 Nisan 23-27; Antalya, T?rkiye.
  7. Owonikoko TK, Ragin CC, Belani CP, Oton AB, Gooding WE, Taioli E, et al. Lung cancer in elderly patients: an analysis of the surveillance, epidemiology, and end results database. J Clin Oncol 2007;25:5570-7.
  8. Arın? S, ?zvaran MK, G?ng?r N, ?elik O, Soğukpınar ?, ?olak F ve ark. Hastanemizde tanı alan akciğer kanserli olguların epidemiyolojik ve histolojik ?zellikleri. Turkiye Klinikleri Archives of Lung 2005;6:149-52.
  9. Alberg AJ, Brock MV, Ford JG, Samet JM, Spivack SD. Epidemiology of lung cancer: diagnosis and management of lung cancer, 3rd ed: American College of Chest Physicians evidence-based clinical practice guidelines. Chest 2013; 143(Suppl 5):e1S-29S.
  10. Ayyappan S, Gonzalez C, Yarlagadda R, Zakharia Y, Woodlock TJ. Lung cancer in the very elderly: incidence, presentation, and diagnostic decision-making. A retrospective analysis at a teaching community hospital. J Community Hosp Intern Med Perspect 2011;1.
  11. ?zg?n MA, Karag?z B, Bilgi O, Kandemir GE, T?rken O. K???k h?creli dışı akciğer kanserinde komorbiditenin prognostik ?nemi ve diğer prognostik fakt?rlerle ilişkisi. UHOD 2009; 2:63-8.
  12. Hurria A, Kris MG. Management of lung cancer in older adults. CA Cancer J Clin 2003; 53:325-41.
  13. Ernam D, Atalay F, Atikcan Ş. A retrospective evaluation of 571 lung carsinoma patients. Turkish Respiratory Journal 2003;2:67-9.
  14. Pallis AG, Gridelli C, Wedding U, Faivre-Finn C, Veronesi G, Jaklitsch M, et al. Management of elderly patients with NSCLC; updated expert's opinion paper: EORTC Elderly Task Force, Lung Cancer Group and International Society for Geriatric Oncology. Ann Oncol 2014;25:1270-83.
  15. Janssen-Heijnen ML, Smulders S, Lemmens VE, Smeenk FW, van Geffen HJ, Coebergh JW. Effect of comorbidity on the treatment and prognosis of elderly patients with non-small cell lung cancer. Thorax 2004;59:602-7.
  16. Safont MJ, Artal-Cortes A, Sirera R, G?mez-Codina J, Gonz?lez-Larriba JL, Barneto I, et al. Retrospective study of efficacy and toxicity on patients older than 70 years within a randomized clinical trial of two cisplatin-based combinations in patients with small-cell lung cancer. Lung Cancer 2009;63:83-7.
  17. Townsley C, Pond GR, Peloza B, Kok J, Naidoo K, Dale D, et al. Analysis of treatment practices for elderly cancer patients in Ontario, Canada. J Clin Oncol 2005;23:3802-10.
  18. Spaggiari L, Scanagatta P. Surgery of non-small cell lung cancer in the elderly. Curr Opin Oncol 2007;19:84-91.
  19. Cerfolio RJ, Bryant AS. Survival and outcomes of pulmonary resection for non-small cell lung cancer in the elderly: a nested case-control study. Ann Thorac Surg 2006;82:424-9.
  20. Sullivan V, Tran T, Holmstrom A, Kuskowski M, Koh P, Rubins JB, et al. Advanced age does not exclude lobectomy for non-small cell lung carcinoma. Chest 2005;128:2671-6.
  21. McKenna RJ Jr, Houck W, Fuller CB. Video-assisted thoracic surgery lobectomy: experience with 1,100 cases. Ann Thorac Surg 2006;81:421-5.
  22. National Lung Screening Trial Research Team, Aberle DR, Adams AM, Berg CD, Black WC, Clapp JD et al. Reduced lung-cancer mortality with low-dose computed tomographic screening. N Engl J Med 2011;365:395-409.
  23. Billmeier SE, Ayanian JZ, He Y, Jaklitsch MT, Rogers SO. Predictors of nursing home admission, severe functional impairment, or death one year after surgery for non-small cell lung cancer. Ann Surg 2013;257:555-63.
  24. Pfister DG, Johnson DH, Azzoli CG, Sause W, Smith TJ, Baker S Jr, et al. American Society of Clinical Oncology treatment of unresectable non-small-cell lung cancer guideline: update 2003. J Clin Oncol 2004;22:330-53.
  25. Finkelstein DM, Ettinger DS, Ruckdeschel JC. Long-term survivors in metastatic non-small-cell lung cancer: an Eastern Cooperative Oncology Group Study. J Clin Oncol 1986;4:702-9.

Yazışma Adresi (Address for Correspondence)

Dr. Umut Sabri KASAPOĞLU

Marmara ?niversitesi Tıp Fak?ltesi,

G?ğ?s Hastalıkları Anabilim Dalı,

Yoğun Bakım Bilim Dalı,

İstanbul, T?rkiye

e-mail: umutkasapoglu@gmail.com

Yazdır