Akci?er kanseri konusunda bilimsel yay?nlar: T?rkiye'den bir bak??
G?rhan ?Z1, Sevin? SARIN? ULA?LI2, Ersin G?NAY2, M?kremin UYSAL3, Ahmet AHSEN4, OkanSOLAK1
1 Afyon Kocatepe ?niversitesi T?p Fak?ltesi, G???s Cerrahisi Anabilim Dal?, Afyonkarahisar,
2 Afyon Kocatepe ?niversitesi T?p Fak?ltesi, G???s Hastal?klar? Anabilim Dal?, Afyonkarahisar,
3 Afyon Kocatepe ?niversitesi T?p Fak?ltesi, T?bbi Onkoloji Anabilim Dal?, Afyonkarahisar,
4 Afyon Kocatepe ?niversitesi T?p Fak?ltesi, ?? Hastal?klar? Anabilim Dal?, Afyonkarahisar.
Tuberk Toraks 2013; 61(4): 351-354 • doi:10.5578/tt.6667
Geli? Tarihi/Received: 12/11/2013 • Kabul Edili? Tarihi/Accepted: 17/11/2013
Akci?er kanseri 20. y?zy?l?n ba??nda nadir g?r?len bir hastal?kken s?kl??? giderek artm?? ve 2008 y?l?nda t?m d?nyada 1.6 milyon yeni akci?er kanseri hastas? kaydedilmi?tir (1). 2010 y?l?nda ise t?m d?nyadaki kanser ?l?mlerinin %19'undan akci?er kanserinin sorumlu oldu?u tespit edilmi?tir (2).
Akci?er kanseri onkoloji, g???s cerrahisi, g???s hastal?klar?, radyoloji, n?kleer t?p, radyasyon onkolojisi,? gibi bir?ok anabilim dal?n? ilgilendiren g?ncel bir hastal?kt?r. Son y?llarda akci?er kanseri konusunda yap?lan ?al??malar?n say?s? ve hangi bilim dallar? taraf?ndan yap?ld??? ilgi ?eken bir konudur.
Bu makalede d?nyada ve T?rkiye'de akci?er kanseri konusunda yap?lan bilimsel ara?t?rmalar?n say?s?n?n, yay?nland?klar? dergilerin ve y?llara g?re da??l?mlar?n?n ara?t?r?lmas?, b?ylece ?lkemizdeki ara?t?rmac?lar?n akci?er kanseri konusundaki ara?t?rmalar?n?n de?erlendirilmesi hedeflenmi?tir.
Bu ama?la, d?nyada ve ?lkemizde 2003-2013 y?llar? aras?nda ?Science Citation Index (SCI)? ve Science Citation Index-Expanded (SCI-E)? kapsam?nda olan dergilerde yay?nlanm?? akci?er kanseri konusundaki b?t?n ?al??malar de?erlendirildi. Bu de?erlendirme i?in Thomson Reuters Web of Knowledge-Web of Science yaz?l?m? kullan?ld? (07.10.2013). Ayr?ca, ?lkemizdeki ara?t?rmac?lar?n kat?lm?? olduklar? bilimsel yay?nlar?n ?zetleri incelendi. T?m d?nyada 2003-2013 y?llar? aras?nda akci?er kanseri hakk?nda toplam 113.516 bilimsel yay?n oldu?u tespit edildi. Yay?nlar?n ?lkelere g?re da??l?m? Tablo 1'de g?sterilmi?tir. ?lkemiz ara?t?rmac?lar?n?n bu yay?nlardan 1710'una kat?lm?? olduklar? ve yay?n say?s?na g?re s?ralamada 15. s?rada yer ald?klar? g?r?ld? (Tablo 1).
T?m d?nyada yap?lan yay?nlar?n t?r? Tablo 2'de g?sterilmektedir. ?lkemizdeki ara?t?rmac?lar?n kat?lm?? olduklar? ?al??malar?n da %78'inin makale, %4.9'unun ise derleme olarak yay?nland??? saptand?.
D?nyada 2003 y?l?ndan bu tarafa her y?l artan say?da ara?t?rman?n oldu?u g?r?lmektedir. ?lkemizden ise 2012 y?l?nda en y?ksek say?da bilimsel yay?n (240 yay?n) d?nya literat?r?ne eklenmi?tir. Yay?nlar?n y?llara g?re da??l?m? ?ekil 1 ve 2'de g?sterilmi?tir.
Bu ?al??malar?n SCI ve SCI-E kapsam?nda yay?nland??? ilk 10 dergi Tablo 3'te g?sterilmektedir. Klinik onkoloji dergilerinin yan? s?ra kanser ara?t?rma dergilerinin de bu s?ralamada ?nlerde yer almas? akci?er kanseri konusunda yap?lan deneysel ara?t?rmalar?n ve yeni geli?tirilecek y?ntemlerin g?ndemde oldu?unu g?stermektedir.
?lkemiz ara?t?rmac?lar?n?n yay?nlar?n?n kabul oldu?u dergileri inceledi?imizde ilk 10 s?rada ?? adet T?rkiye'de bas?lan dergi g?ze ?arpmaktad?r (Tablo 4). Bu dergilerin ?lkemizde bas?lan SCI-E kapsam?nda dergiler olmas? nedeniyle daha ?ok tercih edildi?ini d???nmekteyiz. Bu yay?nlar?n bilim dallar?na g?re da??l?mlar? Tablo 5 ve Tablo 6'da belirtilmi?tir.
?lkemizdeki ara?t?rmac?lar?n kat?lm?? olduklar? yay?nlar?n h?cre biyolojisi ve molek?ler biyoloji alanlar?nda d?nyadaki ara?t?rmalarla kar??la?t?r?ld???nda y?zde olarak daha az oldu?u g?ze ?arpmaktad?r. Multidisipliner yakla??m gerektiren akci?er kanseri konusunda deneysel alanda daha fazla ?al??ma yap?lma olana?? sa?lanmas? i?in ?lkemizde ?niversitelerin ve ulusal ara?t?rma desteklerinin bu konularda yap?lacak olan ?al??malara kayd?r?lmas? gerekti?ini d???nmekteyiz. Ayr?ca, bu konularda ?al??ma yapmak isteyen ara?t?rmac?lar?n e?itim taleplerinin gerek yurt i?inde gerekse yurt d???nda desteklenmesi gerekmektedir.
T?m yay?nlar?n bilim dallar? incelendi?inde onkolojiden sonra ikinci s?rada yer alan bilim dal? solunum sistemi olmas?na kar??n g???s hastal?klar?yla ili?kili dergilerin ilk 10 s?rada yer almad?klar? dikkati ?ekmektedir. Bu durum; g???s hastal?klar? dergilerinin akci?er kanseri d???ndaki di?er konularda daha fazla yay?n kabul etmeleri veya ara?t?rmac?lar?n akci?er kanseri konusunda yapm?? olduklar? yay?nlar? ?ncelikli olarak onkoloji ve/veya ara?t?rma (research) alan?ndaki dergilere g?ndermeyi tercih etmeleriyle a??klanabilir.
T?m d?nyadaki bilimsel yay?nlarda g???s cerrahisi bilim dal? 6. s?rada (%4.8) yer al?rken ?lkemizde 3. s?rada (%10.1) yer almaktad?r (Tablo 5, 6). ?lkemizde g???s cerrahlar?n?n ?zellikle bu konudaki ara?t?rmalara d?nyadaki g???s cerrahlar?ndan y?zde olarak daha fazla katk?da bulunduklar? sonucu ??kar?labilir.
Sigaran?n yan?nda ?evresel ve mesleksel maruziyetlerin de akci?er kanseri geli?iminde etkili oldu?u bilinmektedir (3). T?m d?nyadaki yay?nlar?n bilim dallar? aras?nda halk sa?l??? ve meslek hastal?klar?n?n 9. s?rada yer ald?klar? g?r?lmektedir. ?lkemizdeki halk sa?l??? ve meslek hastal?klar? uzmanlar?n?n da akci?er kanseri konusunda epidemiyolojik ve di?er ?al??malarda yer almalar?n?n gerekli oldu?unu d???nmekteyiz.
Sonu? olarak, ?lkemiz anabilim dallar?ndaki ara?t?rmac?lar?n akci?er kanseri konusunda yapm?? olduklar? ara?t?rmalar?n say?s?n?n az oldu?u g?r?lm??t?r. Ayr?ca, molek?ler onkoloji, deney ve ara?t?rma ile ilgili bilimsel yay?n say?s?n?n yeterli olmad??? fark edilmi?tir. ?lkemizden de ?ok merkezli multidisipliner ara?t?rmalar?n ve metaanalizlerin yap?lmas? gerekmektedir. Ara?t?rmac?lar?n yeterli e?itim, ekipman ve b?t?e deste?iyle akci?er kanserinin molek?ler biyolojisi, geneti?i ve yeni geli?tirilecek tedavi y?ntemleri konusunda d?nya literat?r?ne katk? yapmalar? ?lkemiz ve t?m d?nya i?in gerekli ve ?nemlidir.
?IKAR?ATI?MASI
Bildirilmemi?tir.
KAYNAKLAR
Yaz??ma Adresi (Address for Correspondence):
Dr. G?rhan ?Z,
Kocatepe ?niversitesi T?p Fak?ltesi,
G???s Cerrahisi Anabilim Dal?,?
Afyonkarahisar - TURKEY
e-mail: gurhanoz_06@hotmail.com